donderdag 24 maart 2011

Verspenen

Het schijnt dat de tijd is aangebroken voor de salie, tijm en basilicum om verspeend te worden. Ik moet eerlijk bekennen dat 'verspenen' een nieuw woord voor mij is. Ik heb geen idee wat dit inhoudt. Ik ben dus wat gaan zoeken en het het volgende bijelkaar gevonden:

Wat is verspenen?
De plantjes die groeien uit de zaadjes, de zaailingen, overbrengen naar een eigen potje of in ieder geval meer ruimte geven.

Waarom verspenen?
Plantjes die tegen elkaar aangroeien krijgen gebrek aan licht. Ze hebben ruimte nodig zich te ontwikkelen. 
Dicht opeenstaande zaailingen zijn in dit stadium zeer gevoelig voor schimmels (omvalziekte). Het is het van belang ze te verspenen als ze nog klein zijn. De worteltjes hebben nu meer ruimte nodig. Vele zaailingen verdragen het verspenen als ze groter worden niet!

Wanneer verspenen?
Het beste kunnen de zaailingen verspeend worden als zich behalve de twee kiemblaadjes ook een paar echte blaadjes hebben gevormd.


Waarin verspenen?


Iedereen schrijft hier iets anders over. Je kan heel gedetailleerde samenstellingen van turf, zand, kalk etc vinden. Waar het volgens mij op neer komt is dat de nieuwe grond liever niet bemest is omdat de zaailingen niet in staat zijn sterk voedsel te verteren. Meestal wordt aangeraden wat zand door de grond te mengen. 
Hoe vaker je de plantjes in verse (nu in wat voedzamer) grond verspeent , hoe sterker en krachtigere de jonge planten zijn als ze naar buiten gaan.

Er wordt ook verschillend geschreven over de temperatuur. Het lijkt erop dat de temperatuur lager mag. De zaailingen mogen dus uit hun broeierige kasje, maar blijven nog wel binnen. Ik denk dat de temperatuur afhangt van de soort plantjes. Dit zoek ik nog verder uit. 

Hoe verspenen? 
STAPPENPLAN
- Begiet de zaailingen de avond voor het verspenen, flink vochtige wortels raken namelijk minder snel beschadigd.
- Maak de nieuwe potten / bakken klaar voordat je de zaailingen uit de grond haalt. De worteltjes beschadigen door blootstelling aan lucht.
- Je kan verspenen met een 'verspeenhoutje', te koop bij de zaadhandel of zelf te maken: een smal plat houtje, waarvan het einde V-vormig is ingesneden
Met dat houtje maak je voor elk plantje in de nieuwe grond een ruim gaatje.
Maak bij elkaar in een bak gezaaide plantjes (zoals basilicum) met het houtje voorzichtig van elkaar los. 
- De kleine plantjes haal je voorzichtig uit de grond, door ze met het stokje uit de grond te wippen. 
-  Laat de worteltjes voorzichtig zakken in de gaatjes in de nieuwe grond. 
- Plant de plantjes wat dieper dan ze stonden, maar hou de kiemblaadjes altijd boven de grond. Het plantje groeit dan compacter en produceert nieuwe wortels op het stengelgedeelte dat onder de grond zit, dit maakt hem steviger.
Druk de grond eromheen aan met het houtje. 

Reeds te spichtig opgegroeide zaailingen kun je verspenen door de zaailingen bij het bladpaar te pakken (beslist niet bij het stengeltje) en diep te planten zodat alleen het bladpaar en een stukje stengel boven de grond uitkomt.

LET OP: Alleen de sterkste zaailingen worden verspeend en zwakke exemplaren worden weggegooid. 

Na het verspenen
Na het verspenen moeten de planten worden begoten. Als je bovendien de temperatuur enkele dagen wat verhoogt, komt dat beslist de hergroei ten goede. Tijdens de groeiperiode moet voor voldoende vocht worden gezorgd. Teveel vocht kan echter schimmel- en bacterieziekten tot gevolg hebben, die in een korte tijd het gehele kasje met planten kunnen aantasten. Als dat het geval is, moet het bakje van de andere zaaibakjes geïsoleerd worden, om te voorkomen dat andere planten ook worden besmet. Plant nooit planten uit zo'n aangetast kasje over in een kasje waar nog andere planten in staan!


De temperatuur van het water mag voor de verspeende plantjes niet te laag zijn. Begiet 's morgens of vroeg in de middag, zodat het gewas nog voor de avond droog is. Een plant die de nacht ingaat met natte bladeren is vatbaar voor ziektekiemen.

Een week voor het naar buiten zetten wordt aangeraden de plantjes af te harden. Overdag mogen ze naar buiten en 's avonds haal je ze weer binnen.


Werk aan de winkel dus..

Een leuke, milieuvriendelijke manier om zeker te weten dat je genoeg potjes hebt zag ik hier.
In de webwinkel van dezelfde site zag ik trouwens ook een verspeenhoutje

1 opmerking:

Sacha zei

Oei het is een wonder dat ik niet een grote wildgroei van schimmels en ziektes in mijn zaaibakken heb gehad de afgelopen jaren haha. Leerzaam hoor. Vooral dat dieper planten van lange slungels. Zo'n potjesmaker heb ik ook (moet wel bekennen dat ik het ding nog maar één jaar heb gebruikt), maar geen verspeenhoutje. Handig! Verspeen-ze! Klinkt allemaal enger dan het is ;-).